Wij blijven bij elkaar
Auteur: Martine Letterie
Martine Letterie (lid KvV) had niet gedacht ooit een boek te schrijven dat in een concentratiekamp speelt. Immers: een kinderboek moet altijd hoop bieden en die is in zo’n kamp niet te vinden. Maar dit echt gebeurde verhaal bevat niet alleen hoop maar heeft ook een in alle opzichten goede afloop, de ouders en alle zes kinderen Birnbaum overleefden de oorlog en het kamp. Zij wonen nu alle zes in Israël, Martine zocht hen op en sprak afzonderlijk met hen, waaruit dit prachtige boek voortkwam, dat ik in een ruk heb uitgelezen.
Het verhaal begint met de Kristallnacht, het Joodse gezin telt dan nog vijf kinderen. De situatie verergert en in november 1938 worden de vijf kinderen ‘op vakantie’ naar Nederland gestuurd, in principe naar familie, maar ze belanden uiteindelijk in verschillende pleeggezinnen en na enige tijd toch weer bij elkaar. De ouders weten ook naar Nederland te komen, waar het jongste kind wordt geboren. Ze belanden in (toen nog) vluchtelingenkamp Westerbork, dat na enkele jaren een doorgangskamp wordt. Het duurt erg lang voor ook zij als gezin gedeporteerd worden, ze gaan tenslotte naar Bergen-Belsen. Na de bevrijding gaat het gezin weer terug naar Nederland en van daaruit in november 1947 begint hun reis naar Israël. Daar komen ze uiteindelijk in juni 1950 aan. Dit is in het kort wat er gebeurde.
Martine Letterie koos ervoor om een groot aantal hoofdstukken te schrijven gezien door de ogen van telkens een ander kind, en zo hun persoonlijke, kinderlijke herinnering vast te leggen. Dat werkt heel goed. Duidelijk wordt ook dat de ouders Birnbaum zeer goed inzicht hadden in situaties en gebeurtenissen en zo ongetwijfeld hun aller levens hebben kunnen redden. Met mogelijk wat geluk.
Uitgeverij Leopold | 2020 | ISBN 9789025878917 | 317 pagina’s | met een kaart van alle vele omzwervingen van het gezin | prijs hardcover € 17,99, e-book € 8,99.
Putten
Niet zomaar een dorp
Auteur: Else Flim
Dit boek verscheen al in 2000, wij lazen de geheel herziene en aangevulde druk van 2012.
Het drama Putten wordt wel vergeleken met dat in het Franse Oradour. Het boek is voor kinderen vanaf 12 jaar, met (duidelijk aangegeven) delen die minder geschikt zijn voor jonge kinderen en wordt elk jaar aan alle leerlingen van groep 8 in Putten uitgereikt, opdat zij weten wat er in hun dorp is gebeurd in oktober 1944 en daarna, met de opgepakte Puttenaren. Ook wordt verteld hoe het met de achtergebleven vrouwen en kinderen verder ging. En hoe Putten na de oorlog dit drama heeft verwerkt. Alles gezien door de ogen van van een opa, die 12 jaar was toen zijn vader en broer werden weggevoerd. Wat er destijds gebeurde mag niet vergeten worden! En daar zorgt de Stichting Oktober 44 Putten voor, die mede verantwoordelijk was voor het uitgeven van dit boek. Het boek is niet te koop. Er is een ‘volwassen’ versie, dezelfde inhoud, maar met 2 personen extra in het verhaal, deze versie heet ‘Op een dag in oktober’. Dit boek kost € 13,90, uitgeverij The house of books.
Uitgave: Stichting Oktober 44 | 2012 | ISBN 9789090265681 | hardcover | met illustraties | 234 pagina’s | niet in de handel, soms via Bol 2ehands verkrijgbaar. Wel te koop: Op een dag in oktober, zie boven.